Neonatalni skrining na cističnu fibrozu nadalje će se sprovoditi iz budžeta Republikog fonda za zdravstveno osiguranje Republike Srbije i to predstavlja jedan značajan korak ka poboljšanju života osoba sa ovom retkom bolešću.
Cistična fibroza je najčešća genetska, autosomno recesivna bolest ljudi bele rase, teška, hronična, progresivna, multisistemska bolest koja u prvom redu zahvata pluća i pankreas.
Bolest pluća dovodi do učestalih infekcija plućnog parenhima, hronične kolonizacije bakterijama, respiratorne insuficijencije. Kao komplikacija bolesti, s vremenom se javlja oštećenje svih organskih sistema, nastaju dijabetes, osteoporoza, artropatija, srčana insuficijencija.
Polovinom dvadesetog veka, kada je bolest otkrivena, deca obolela od cistične fibroze umirala su tokom prve godine života. Danas uz ranu dijagnostiku bolesti, ranim lečenjem, te primenom novih lekova prosečan životni vek ovih pacijenata može biti i oko 40 godina.
Neonatalni skrining je od suštinske važnosti
Upravo uvođenjem neonatalnog skrininga na cističnu fibrozu smatra se, da će ovi pacijenti kod kojih je rano započeto sprovođenje svih preventivnih i terapijskih intervencija doživeti petu ili šestu deceniju života. Upravo je ovo razlog zbog čega je uvođenje neonatalnog skrininga od suštinske važnosti za kvalitet života obolelih kao i za dužinu njihovog životnog veka.
Od avgusta 2009. godine, iz posebnih budžetskih fondova AP Vojvodine, kao pilot studija, započinje se skrining na cističnu fibrozu. 2013. godine skrining na ovu retku bolest ulazi u sva porodilišta na teritoriji AP Vojvodine kao poseban program zdravstvene zaštite pod pokroviteljstvom Pokrajinsog sekretarijata za zadravstvenu zaštitu i Vlade Vojvodine.
Na Institutu za zdravstvenu zaštitu dece i omladine Vojvodina u Novom Sadu, pod nadzorom doc dr. Gordane Vilotijević Dautović vrši se neonatalni srining, kao i kompletna dalja genetska dijagnostika i samo lečenje cistične fibroze. Doc. dr Vilotijević je rezultate skrininga prezentovala na svetsoj konferenciji za cističnu fibrozu, održanoj u Beogradu 2018. godine, gde je ukazano na značaj rane dijagnostike koja se u regionu jugoistočne Evrope sprovodila jedino na teritoriji Vojvodine.
Zahvaljujući Institutu za zdravstvenu zaštitu dece i omladine Vojvodina i odlično postignutim rezultatima u sprovođenju skrininga, kao i lečenju dijagnostikovane dece, Republički fond za zdravstveno osiguranje i Ministarstvo zdravlja prepoznali su značaj za uvođenje i proširenje neonatalnog skrininga za cističnu fibrozu i za centralnu Srbiju, što predstavlja revolucionarni pomak za obolele od cistične fibroze.
Neonatalni skrining na cističnu fibrozu ubuduće će se sprovoditi u svim porodilištima, na način što se novorođenim bebama uzorak krvi uzima u porodilištima i za decu rođenu u Centralnoj Srbiji prosleđuje na Institut za majku i dete u Beogradu, a za decu rođenu u AP Vojvodina prosleđuju na Institut za zdravstvenu zaštitu dece i omaldine u Vojvodini u Novom Sadu, na isti način kako se do sada radio obavezni skrining na feniletonuriju i hipertireodizam.
***
Pratite nas i na društvenim mrežama:
